Bijen zijn essentieel voor de natuur. Zij zorgen dat bijvoorbeeld fruitbomen bevrucht worden en vrucht gaan dragen. Zonder de bijen zullen veel gewassen uitsterven.
Als mens beseffen we vaak niet hoe ingrijpend de voedselvoorraad verandert, als de bijen niet meer helpen bij het bestuiven van bloemen. De honingbij heeft een sleutelpositie in het aardse ecosysteem. Sinds 2008 treedt er wereldwijd massale sterfte op onder bijen.
Enerzijds om bewondering voor het leven van bijenvolken te creëren en om bewustzijn te stimuleren van het belang van bijen voor het aardse ecosysteem. Anderzijds om ons te oefenen in de vele bijzondere kwaliteiten die een bijenvolk ons voorleeft.
De dans van de bijen
De rondedans en kwispeldans worden uitgevoerd door de verkennerbij, als deze op een verkenningsvlucht een goede voedselbron gevonden heeft. Via deze dans deelt zij de informatie met de andere bijen. De verkennerbij trekt de aandacht van de werksters en laat even van het gevonden voedsel proeven. Vervolgens loopt zij in een kleine cirkel rond, daarbij gevolgd door de werksters. Deze rondedans kan wel 10 minuten duren. Bij de kwispeldans loopt de verkennerbij in een halve cirkel. Op het einde van deze cirkel keert ze in een rechte lijn naar het uitgangspunt terug. Tijdens het rechte traject kwispelt ze met haar achterlijf (vandaar de naam, kwispeldans). Dan herhaalt ze de halve cirkel en het rechte stuk maar dan in de andere richting.
Bij deze dans krijgen de andere werksters informatie over de richting en de afstand tot de bron. De hoek die de werkster maakt met de verticale as (want deze dans gebeurt naar boven), is de hoek van de weg naar de bron ten opzichte van de zon. De afstand wordt meegedeeld door de snelheid waarmee de bij danst. Hoe sneller wordt gedanst, hoe dichterbij de voedselbron is.
In 2002 heeft Anneke Wittermans, geïnspireerd op de rondedans en kwispeldans van de verkennerbij, een choreografie gemaakt. Een dans waarin we kennismaken met de buitengewone communicatietechnieken van de bijen. Deze dans vraagt van de deelnemers samenwerking, richting en discipline.
Beeld thema bijendans: commons.wikimedia.org